Er wordt gezegd dat geld niet stinkt. Maar wist u dat dat voor propaangas net zo is? Gas is namelijk reukloos. Maar hoe kan het dan toch dat we het naar gas vinden ruiken? Lees gauw verder en kom er alles over te weten.
Toegevoegde geurstof
Het is echter niet het gas zelf dat u ruikt, maar de geurstof die men er toe heeft gevoegd. Propaangas, aardgas of butaangas zijn van nature kleur- en geurloos. Maar wat ruiken we dan? Het gas stinkt doordat er dus een geurstof aan wordt toegevoegd, namelijk ethaanthiol of methaanthiol. Ethaanthiol, ook wel ethylmercaptaan genoemd, is een organische zwavelverbinding met als brutoformule: C₂H₆S. Het is een thiol en structureel vergelijkbaar met ethanol, het zuurstofanaloog. Als deze zuivere stof vrijkomt is het een vluchtige, licht ontvlambare vloeistof met een sterke onaangename geur. Namelijk die van stinkdieren. Methaanthiol of methylmercaptaan is een organische zwavelverbinding met als brutoformule: CH4S. Het is een kleurloos gas met een indringende geur van zweetvoeten en rotte witte kool. Kortom een onaangename geur!
Waarom wordt deze vieze geur dan toegevoegd? Dit is niet voor niets gedaan. Propaangas en andere soorten gas kunnen namelijk licht ontvlambaar zijn. Door een mengsel van bijvoorbeeld propaan en lucht kan met een ontsteking een ontploffing of brand leiden. Het is dus erg belangrijk om lekkend gas direct op te kunnen merken. Zo ruikt u direct dat er een lekkage is waardoor u direct actie kunt ondernemen om een ontploffing of brand te voorkomen. Daardoor moet u goed ventileren en mag er absoluut niet gerookt worden in de buurt van gas.
Wist u dat: Het toevoegen van geurstof aan propaangas wettelijk verplicht is?
Geurloos gas
Echter bestaat er ook propaangas zonder geur. Propaangas en butaangas worden namelijk ook gebruikt als drijfgassen in onder andere spuitbussen, als alternatief voor CFK’s die sinds de jaren 90 verboden zijn wegens schade aan de ozonlaag. Propaan en butaan worden gebruikt als drijfgas in bijvoorbeeld deodorant, verf, haarlak en luchtverfrissers. Want u kunt zich vast wel voorstellen dat het nu niet heel aangenaam is wanneer uw deodorant of luchtverfrisser naar stinkdieren of rotte witte kool ruikt!
Helaas we kunnen niet elke geur aan het gas toevoegen. Waarom niet? De geur moet namelijk waarneembaar zijn voor iedereen met een normale reukzin, en ook voldoende onaangenaam en uniek zijn om de aandacht te trekken en niet verward te worden met andere zaken. Het geeft namelijk een waarschuwing af en als gas ineens naar vers gebakken brood ruikt zal niemand hier het gevaar van inzien. Bovendien moeten de reukstoffen aan een hele lijst vereisten voldoen. Zo mag de reukstof bijvoorbeeld niet giftig zijn, moet het resistent zijn voor absorptie door de bodem, op scheikundig niveau niet reactief zijn en tot slot mag het de reukzin niet te snel uitputten. Dit om te vermijden dat uw neus zou kunnen wennen aan de geur zodat het na een poosje niet meer waarneembaar is.
Gevaarlijk gas
H2S of zwavelwaterstof is een kleurloos gas. Alleen al omdat het naar rotte eieren stinkt geeft het al veel overlast. Maar H2S is een echte sluipmoordenaar. Want het is erg gevaarlijk en kan zelfs dodelijk zijn. Daarmee geeft het meteen aan hoe u moet omgaan met de blootstelling van dit gas. Er zijn diverse aspecten waar u rekening mee moet houden wanneer dit gas ongecontroleerd in de lucht terechtkomt.
Klachten
H2S kan veel klachten veroorzaken. Dit komt omdat het de zenuwuiteinden prikkelt. U kunt hierbij denken aan klachten zoals misselijkheid, hoofdpijn, duizeligheid en het prikken van de ogen wat tranen veroorzaakt. Aanvankelijk wordt er bij een incident wel eens gesuggereerd, dat deze klachten de gevolgen zijn van een allergische reactie. Maar dat is niet waar. Ze zijn niet het gevolg van een allergische reactie zoals bijvoorbeeld door hooikoorts of huisdieren. Want iedereen kan deze klachten door H2S namelijk ontwikkelen. Zodra de blootstelling aan H2S wordt weggenomen, zullen ook de klachten verdwijnen. Voor mensen die iedere dag blootgesteld worden aan dit gas kunnen op de langere termijn wel blijvende klachten hebben.
Help ik ruik gas!
Wanneer u gas ruikt, ga dan als volgt te werk. Check allereerst waar de geur vandaan komt. Komt het uit uw geiser of boiler, uit de gasfles of uit de gastank of wellicht uit uw gaskachel. Staan de apparaten aan? Schakel deze dan uit. Maar wanneer deze niet aan staan en de geur is er nog steeds volg dan onderstaande stappen:
- Allereerst: raak niet in paniek. Blijf kalm om effectief te handelen
- Ventileer alle ruimtes in huis of de opslag. Open alle deuren en ramen om het gebouw te verluchten. Op deze manier vermengt het gas zich met de lucht en zo reduceert u de concentratie aardgas aanzienlijk
- Waarschuw eventueel alle bewoners en omliggende huizen, boerderijen of bedrijven
- Gebruik absoluut geen stroom. Als u gebruik maakt van elektriciteit verhoogt u de kans op vonken en daarmee kunt u het gas laten exploderen
- Rook niet of gebruik geen vuur
- Sluit de gastoevoer, doe dit alleen indien u de gaskraan dicht kan draaien zónder het licht aan te doen
- Verlaat het gebouw
- Bel de brandweer en het noodnummer voor het melden van een gaslek